II. MỘT SỐ BỆNH VỀ PHỔI, ĐƯỜNG HÔ HẤP

1. Viêm đường hô hấp

- Nguyên nhân gây viêm đường hô hấp (viêm mũi, viêm họng, viêm phế quản,…): Không khí bị ô nhiễm, có chứa vi sinh vật hoặc các chất có hại là nguyên nhân chính gây viêm đường hô hấp.

Bệnh viêm đường hô hấp.

- Triệu chứng:

+ Các triệu chứng khi bị viêm họng như khó chịu ở họng (đau, rát, sưng họng); ho có đờm; có thể sốt; nhức đầu, mệt mỏi;…

+ Viêm phế quản cũng có các triệu chứng như viêm họng nhưng biểu hiện rõ ràng hơn: ho nhiều, ho có đờm, sốt kéo dài, khó thở, mệt mỏi, tức ngực,…

- Biện pháp phòng chống: Hạn chế tiếp xúc với những người đang bị viêm đường hô hấp; giữ ấm cơ thể, tránh đồ ăn quá lạnh, cay, cứng; thường xuyên sử dụng khẩu trang khi ra đường và khi làm việc trong môi trường ô nhiễm; vệ sinh răng miệng và cổ họng hằng ngày; vệ sinh môi trường sống thường xuyên; duy trì thể dục thể thao hằng ngày, bổ sung đủ nước, ăn uống đủ chất để tăng cường sức đề kháng;…

2. Viêm phổi

- Nguyên nhân: Virus, vi khuẩn, nấm, hóa chất trong không khí xâm nhập vào phổi có thể gây viêm phổi. Khi đó, các phế nang bị viêm, tiết nhiều dịch làm ảnh hưởng đến chức năng trao đổi khí của phổi.

Túi khí bình thường và túi khí khi bị viêm phổi.

- Triệu chứng: đau ngực, ho mệt mỏi, sốt, đổ mồ hôi và ớn lạnh, buồn nôn, khó thở,… Nếu không được điều trị kịp thời có thể nguy hiểm đến tính mạng hoặc gây nhiều biến chứng.

- Biện pháp phòng chống: tiêm phòng; tăng cường vệ sinh cá nhân như thường xuyên vệ sinh tay, đeo khẩu trang, súc miệng bằng nước muối hoặc dung dịch sát khuẩn,…; không hút thuốc lá; giữ ấm cơ thể vào thời tiết lạnh, giao mùa; tăng cường hệ miễn dịch bằng cách ngủ đủ giấc, tập thể dục thường xuyên, ăn uống lành mạnh;…

3. Lao phổi

- Nguyên nhân: Lao phổi do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis xâm nhập vào phổi, phá hủy các mô và mạch máu trong phổi, gây chảy máu và tiết chất nhầy.

Bệnh lao phổi.

- Triệu chứng: đau ngực, ho khạc kéo dài, có thể ho khạc ra máu, sốt nhẹ về chiều, đổ mồ hôi, sút cân, kém ăn, mệt mỏi,… Bệnh dễ lây lan qua đường hô hấp khi tiếp xúc gần với người bệnh.

Triệu chứng thường gặp ở bệnh lao phổi.

- Biện pháp phòng chống: tiêm phòng bệnh lao phổi; hạn chế tiếp xúc với bệnh nhân lao; đeo khẩu trang thường xuyên khi đi ra ngoài hoặc tiếp xúc đông người; thường xuyên mở cửa cho không khí trong phòng thông thoáng; thực hiện lối sống lành mạnh như: ăn uống hợp lí, ngủ đầy đủ, tập thể dục thường xuyên và không sử dụng các chất gây nghiện như ma túy, rượu bia, thuốc lá;…

Bài 34: Hệ hô hấp ở người